میدان نقش جهان

0 Comments

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان اصفهان از مکان های زیبا و تاریخی ایران است. این میدان در زمان حکومت شاه عباس اول و به فرمان وی در محل باغی به نام نقش جهان احداث شد. این باغ، نام خود را از شهری در آذربایجان گرفته که هم اکنون به نام نخجوان خوانده می شود. طول این میدان از شمال به جنوب بیش از ۵۰۰ متر و عرض آن حدودا ۱۶۵ متر می باشد. میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌ عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

در قرن هفدهم میلادی (یازدهم هجری قمری)، این میدان یکی از بزرگ ترین میدان های جهان بود. در دوره شاه عباس و جانشینان او، از میدان نقش جهان به عنوان محلی برای بازی چوگان، و برگزاری جشن و چراغانی و نمایش های مختلف استفاده می شد. دو دروازه سنگی چوگان که هنوز در شمال و جنوب این میدان برجای مانده، یادگار آن دوران می باشد.

پیش از آن‌ که شهر اصفهان به عنوان پایتخت ایران در عصر صفوی انتخاب گردد، در محل این میدان ، باغی گسترده بنام «نقش جهان» وجود داشته که این باغ محل استقرار ساختمان‌ های دولتی و کاخ فرمانروایان تیموری و آق‌ قویونلوها بود. در آن زمان ، بخش میدانی باغ، «درب کوشک» نام داشت. این بخش در ضلع غربی میدان نقش جهان امروزی و در محل ساخت کاخ عالی قاپو قرار داشته ‌است.

میدان کوشک در دوران سلجوقیان، جایگاه اعدام محکومان به اعدام و محل برگزاری برخی از آیین های رسمی مانند جشن نوروز بود. براساس اطلاعاتی که از منابع گوناگون به دست آمده ، شکل بنای فعلی متعلق به دوره سلطنت شاه عباس اول و به سال ۱۰۱۱ هجری قمری می باشد. البته این احتمال نیز وجود دارد که بنای این میدان از روی نقشه میدان حسن پادشاه در تبریز برداشت شده باشد. استاد محمدرضا و استاد علی اکبر اصفهانی، نام دو تن از معمارانی می باشد که میدان را طراحی و آن را به شکل امروزی بنا نمودند. نام این دو معمار بر سردر مسجد جامع عباسی و محراب مسجد شیخ لطف الله دیده می شود.

در چهار طرف میدان نقش جهان، بناهای نفیس و ارزشمندی چون مسجد شیخ لطف الله در شرق میدان، مسجد تاریخی امام در جنوب،  سردر قیصریه و بازار قیصریه در شمال  و کاخ عالی قاپو در غرب ساخته شده است. علاوه بر این بناها، بناهای دیگری نیز در میدان نقش جهان وجود داشته که به تدریج کاربرد خود را از دست داده و از میان رفته‌اند. عمارت ساعت (که به کلی تخریب و بنای مسجد شیخ لطف الله جایگزین آن شد)، سرستونهای مرمرین که احتمالا از تخت جمشید شیراز به اصفهان آمده بودند (یکی به چهلستون منتقل شد و دیگری در موزه ایران باستان تهران قرار دارد)، ۱۱۰ عرابه توپ اسپانیایی (غنیمت فتح جزیره هرمز به وسیله امامقلی خان) و میله قپق به ارتفاع چهل متر در مرکز میدان (که امروزه به کلی از میان رفته‌است) از آن جمله می باشند.

امروزه نیز میدان نقش جهان اصفهان یکی از جاذبه های گردشگری اصفهان است که گردشگران خارجی و مسافران ایرانی با شوق از آن دیدن می کنند. این میدان همراه با فضاهای تکمیلی و عناصر مربوط به آن یعنی عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، توحیدخانه، سردر قیصریه و راسته بازارها که صنایع دستی، یادمان ها و سوغات های نقاط مختلف کشور را در خود جای داده است، توانسته از محبوبیت خاصی در میان گردشگران داخلی و خارجی برخوردار شود.

برچسب‌ها:, , , , ,

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

12 + سه =